Op deze pagina plaatsen we de toegewezen aanvragen. We hebben ook een overzicht van alle gepubliceerde producties die met geld van het Mediafonds tot stand zijn gekomen.
toegewezen AANVRAGEN
toegewezen projecten in ronde 3 (maart 2024)
In de derde ronde ontvingen we op 1 maart 2024 veertien aanvragen waarvan er zeven werden toegekend voor een totaalbedrag van 169.000 euro. De volgorde hieronder is bepaald door de binnenkomst van de aanvragen.
2024-1-002 Woekerplant bedreigt haven Spakenburg
Twee televisiedocumentaires
Fonteinkruid is een ware plaag in de Randmeren. De recreatievaart voor de haven van Spakenburg wordt steeds risicovoller omdat het fonteinkruid zich vastzet op de schroeven van de boten en de zwaarden van de botters. Er ontstaan gevaarlijke situaties in de vaargeul, doordat naast de beroepsvaart nu ook de recreatievaart gedwongen wordt om van de toch al smalle vaargeul voor de haven van Spakenburg gebruik te maken. Het toerisme (een belangrijke economische waarde voor Spakenburg) wordt bedreigd. Door klimaatverandering worden de zomers langer en heter wat voor nog uitbundiger groei van het fonteinkruid zorgt. Kortom, een groeiende probleemsituatie. Maar wezenlijke oplossingen blijven uit. Wie zijn verantwoordelijk voor een goede duurzame oplossingen die ook op lange termijn effectief zijn (en welke zijn dat?). Waarom worden effectieve maatregelen op de lange baan geschoven en wordt gekozen voor korte termijn oplossingen (maaien van het fonteinkruid) die het karakter hebben van dweilen met de kraan open? In deze documentaire willen op zoek gaan naar antwoorden op deze vragen.
Aanvragers: Jan Knepper en Kick Stokvis
Mediapartner: Streekomroep Eemland 1
Toegewezen bedrag: 16.349 euro
2024-1-003 Leusden – Neuengamme 1944 – 2024
Documentaire en artikelen
Leusden – Neuengamme 1944 – 2024 is een onderzoek naar de gebeurtenissen aan het einde van de Tweede Wereldoorlog in de regio Leusden waarbij zeker 37 mannen op zijn gepakt en op transport zijn gesteld naar concentratiekamp Neuengamme.
Voor het eerst wordt er op deze schaal aandacht besteed aan lokale gebeurtenissen. Na 80 jaar wordt een onderbelicht aspect van de Tweede Wereldoorlog in een unieke samenwerking aan het licht gebracht. Eind 1944 werden 37 streek- en plaatsgenoten opgepakt en afgevoerd naar concentratiekamp Neuengamme bij Hamburg, om niet weer te keren. Dit heeft op de gemeenschap een grote impact gehad, en nog steeds. Begin mei zal een reis met nabestaanden plaats vinden naar Neuengamme, voor een groot aantal is dat de eerste keer dat ze de plek waar hun (over) grootvader is gestorven zullen bezoeken. De verschrikkingen in het kamp en de gevolgen daarvan zijn onderwerp van onderzoek door middel van interviews met nabestaanden en archiefonderzoek. Door het op lokaal niveau te onderzoeken en vast te leggen en door kinderen onder onze leiding een vlog te laten maken, vragen te stellen, verbinden we oude en nieuwe generaties. Dat maakt dit project uniek en de betrokkenheid bij plaatselijke geschiedenis en actualiteit groter.
Aanvragers: Kees Hoogendijk, Arry Voorsmit en Daan Bleuel
Mediapartners: Nieuwsplein33, RTV Utrecht en BDU/Leusder Krant.
Toegewezen bedrag: 35.000 euro
2024-1-005 Verleden en toekomst in de kunst van Toon van Ham
Tijdschriftartikelen, boekpublicatie, lezing.
In 1988 overleed de bijna vergeten Utrechtse kunstenaar Toon van Ham. Pas nu, 35 jaar later, openbaart zich de actuele maatschappelijke betekenis van zijn werk. Illustratief is het laatste, tot nu onbekende, schilderij dat hij vlak voor zijn dood maakte, een iconisch werk dat drie eeuwen beschaving samenvat en een niet mis te verstane waarschuwing bevat over de dreigende ondergang van onze beschaving. Naast zijn schilderwerk is ook de maatschappelijke waarde van zijn tekenwerk ontdekt en dat leidt in 2024 tot de publicatie van een bijzonder en actueel boek. Dit project toont hoe de herontdekking van kunstenaar Toon van Ham plaatsvond en hoe in 2024 een reeks media- en culturele organisaties zijn betrokken om de maatschappelijke betekenis van zijn werk te tonen.
Aanvrager: Hans Sleurink
Mediapartners: Tijdschrift Oud Utrecht, Levendig Uitgever en Openbare Bibliotheek
Toegewezen bedrag: 2.900 euro
2024-1-010 Wonen en werken in de regio Amersfoort – feiten, samenhangen en verbanden
Onderzoeksjournalistieke artikelen en radio-items
Amersfoort heeft een stevige woningbouw-ambitie. Er worden verschillende plannen tegelijkertijd ontwikkeld. De vraag is of er voldoende is nagedacht over de onderlinge samenhang en over de relatie tot bijvoorbeeld verkeersafwikkeling en parkeerdruk, of over sociale cohesie en voor welke doelgroepen gebouwd gaat worden. Dit project onderzoekt die samenhang en de relaties, en houdt het gemeentelijk Deltaplan Wonen tegen het licht ook in relatie tot de provinciale opdracht tot bouwen. Tot nu toe is er geen samenhangende journalistieke visie hierop; hoogste tijd voor een overkoepelende onderzoeksjournalistieke reeks producties.
Aanvragers: Frank Krijnen, Kees Hoogendijk
Mediapartners: Stad Amersfoort/Leusder Krant (onderzoeksjournalistiek/artikelen)
RTV Utrecht (onderzoeksjournalistiek/artikelen), De Stadsbron (onderzoeksjournalistiek/research), De Golfbreker (radioitems), Eemland1 (onderzoeksjournalistiek/artikelen)
Toegewezen bedrag: 30.920 euro
2024-1-011 Toegang sociale huur is afhankelijk van het zijn van ‘goede buur’
Artikelen
In de gemeente Utrecht wordt de afgelopen jaren geëxperimenteerd met een nieuwe vorm van het toewijzen van sociale huurwoningen. Naast de reguliere criteria voor het verkrijgen van een sociale huurwoning – zoals wachttijd of voorrangsregels – is er een criterium bij gekomen: het zijn van een ‘goede buur.’ Op basis van een motivatiebrief en intake gesprek selecteren woningbouwcorporaties huurders die voldoen aan het profiel van ‘goede buur.’ In Woo-documenten die we eerder hebben opgevraagd kwam naar boven dat de gemeente Utrecht dit beleid een structurele plek wil geven in toekomstig woonbeleid.
Met dit onderzoek wilt Platform Authentieke Journalistiek, samen met bewoners van wijken waar dit plaatsvindt, uitzoeken wat de effecten zijn van deze nieuwe vorm van toewijzen: voor de leefbaarheid in de wijken, de individuele ervaring van haar bewoners, en voor woningzoekenden die te maken krijgen met de extra voorwaarde. Ook doen we onderzoek naar gemeentebeleid: welke doelstellingen en randvoorwaarden zijn in overweging genomen door de gemeente en corporaties? Wat zijn de (lange termijn) effecten op de toegankelijkheid van sociale huurwoningen?
Aanvragers: Merel de Buck en Jilles Mast
Mediapartner: De Nuk
Toegewezen bedrag: 11.760,00
2024-1-012 Achter de lens
Vier televisiedocumentaires
In ‘Achter de Lens’ volgen we drie nieuwsfotografen uit de provincie Utrecht die niet alleen vastleggen wat er gebeurt, maar ook ontdekken wat het vak van hen vraagt. Tussen de mooie, onvergetelijke momenten door balanceren ze op de lijn van persveiligheid, waarbij ze de uitdaging aangaan om zowel de opwindende als veeleisende kanten van hun werk te omarmen.
De keuze voor een vierluik is ingegeven door de behoefte om een diepgaander inzicht te bieden in het leven van nieuwsfotografen. Elk van de vier afleveringen richt zich op verschillende aspecten van het vak en biedt een kijk op de uitdagingen, vreugden en betekenis van het werk van de fotografen.
Aanvragers: Julian Klop en Jitse de Graaf
Mediapartner: RTV Utrecht
Toegewezen bedrag: 30.000 euro
2024-1-014 Doorbouwen aan een duurzame publieke lokale omroep in het Lekstroomgebied
Nieuwsproducties
Streekomroepen krijgen in de toekomst subsidie van het rijk. Tot die tijd kan het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek uitkomst bieden. Maar dat fonds stelt eisen. Het uiteindelijk doel van dit project is het voorbereiden van de aanvraag en het verkrijgen een subsidie van het Stimuleringsfonds. Een belangrijk onderdeel hiervan is het aantonen dat omroep Lekstroom een adequate nieuwsvoorziening op orde heeft. Dit wordt afgemeten aan de productie van een minimum noodzakelijk aantal nieuwsberichten per dag en totaal per week én het in dienst hebben of betalen van freelance journalisten (minimaal 2 fte). Concreet levert dit (naast een aantal andere kwaliteitscriteria) een aantal punten op die broodnodig zijn om een voldoende hoge score te behalen om voor de subsidie in aanmerking te komen.
Het inzetten van de professionele journalistieke fte’s zal leiden tot een forse versterking binnen de regio Lekstroom van de regionale nieuwsvoorziening middels berichtgeving via onze website, social media, gebruikmakend van alle ons ten dienste staande media (Web, radio, video, podcast).
Aanvragers: Bas Heijkamp, Jos Mittelmeijer, Geert Gerritse.
Mediapartner: Omroep Lekstroom
Toegewezen bedrag: 42.000 euro
Toegewezen projecten in Ronde 2 (oktober 2023)
Er werden in de tweede ronde 10 van de 18 aanvragen gehonoreerd voor een totaalbedrag van 125.704 euro. Van één project moet het bedrag nog worden vastgesteld. De volgorde hieronder is bepaald door de binnenkomst van de aanvragen.
2023-2-001 Hoe het misgaat in de sociale woningbouw in Utrecht
Net als andere steden in Nederland heeft de gemeente Utrecht te maken met een groeiend tekort aan sociale woningen voor inwoners met lage inkomens en kwetsbare doelgroepen. Om hier iets aan te doen legt de gemeente sinds 2018 het doel vast – in prestatieafspraken met woningcorporaties – van een toename van de sociale huurvoorraad. Deze afspraken zijn tot nu toe niet nagekomen: in 2023 is het aandeel sociale woningen verder gedaald. Det onderzoek wil achterhalen hoe dit komt en leidt tot een artikel in de Nuk, inhoudelijk beeldmateriaal op sociale media en een meet-up met betrokkenen en geïnteresseerden.
Makers: Merel de Buck en Jilles Mast
Mediapartner: De Nuk
Toegewezen bedrag: 4.524 euro
2023-2-003 De afspraak
De afspraak is een documentaire over maatschappelijk engagement, sociale binding en onvoorwaardelijke solidariteit van een bevlogen groep vrijwilligers in Bunschoten-Spakenburg met kansarme jongeren in Moldavië. De documentaire volgt het werk van Stichting Orhei over een periode van enkele jaren. Deze stichting die materiële ondersteuning biedt aan projecten in Moldavië groeide vanaf 1992 uit tot een flinke organisatie met een stevige lokale inbedding van meer dan honderd vrijwilligers.
Maar eenvoudig is dat niet. Lokale Moldavische overheden komen afspraken niet na en in Nederland raken veel vrijwilligers van het eerste uur gepensioneerd. Jonge vrijwilligers aantrekken blijkt moeilijk. Ook zijn de vrijwilligers zich bewust van het maatschappelijk debat rond ontwikkelingssamenwerking. Waar ligt de grens van hun vorm van ondersteuning? Komt er een moment waarop de kinderen in Moldavië hun hulp niet meer nodig hebben? De documentaire wordt uitgezonden als driedelig feuilleton op RTV Utrecht en Eemland 1.
Maker: Paul van der Stap
Mediapartners: RTV Utrecht en Eemland1
Toegewezen bedrag: 33.970 euro
2023-2-004 De effectiviteit van DNA-verwantschapsonderzoeken
RTV Utrecht vraagt zich af of OM, politie en NFI doelmatig en doortastend werken op het gebied van DNA-onderzoek. De omroep wil zich focussen op één specifieke casus. De omroep heeft een groep specialisten verzameld die een deel van het forensisch onderzoek in de betreffende casus gaan doen. Dit onderzoek is deels reeds door het OM en NFI uitgevoerd, maar voor een groot deel niet. Met de uitkomsten van het onderzoek kan aangetoond worden dat het de overheid in deze casus steken heeft laten vallen. Het onderzoek toetst niet alleen het functioneren van deze overheden, maar kan daarnaast een ethische discussie opleveren, zowel over de inzet van de overheid in dergelijke gevallen, als over het onderzoek van de omroep. Mocht het onderzoek leiden tot een doorbraak dan komt er een einde aan een langlopende casus die de gemoederen in een deel van provincie al jaren bezig houdt.
Makers: Machteld Smits, Wim Kramer en Marc van Rossum du Chatel
Mediapartner: RTV Utrecht
Toegewezen bedrag: 16.000 euro
2023-2-005 De Koele Stad
In de tiendelige televisieserie ‘De Koele Stad’ (22 minuten per aflevering) gaat een ‘denktank’ van creatieve en wetenschappelijke geesten op het gebied van klimaat en milieu op zoek naar praktische oplossingen om de toenemende hittestress in Utrechtse steden tegen te gaan. De hitte maakt de steden minder leefbaar en kost jaarlijks mensenlevens. Na uitgebreid onderzoek presenteert de denktank van ‘De Koele Stad’ de temperatuur-verlagende oplossingen. Samen met de gemeente en omwonenden worden de oplossingen ook praktisch uitgevoerd. Het grootste deel van het gevraagde bedrag gaat naar research.
Maker: Roel Wijngaards-de Meij, Machteld Smits
Mediapartners: RTV Utrecht, Radio M, Bingo FM
Toegewezen bedrag: 30.000 euro als bijdrage in de onderzoekskosten
2023-2-011 Lost in Europe
Nederland kampt met een opvangcrisis. Om te voorkomen dat asielzoekers buiten moesten slapen, moest het COA in razend tempo opschalen: locaties openen en nieuw, gekwalificeerd personeel werven. Lost in Europe berichtte eerder over de schrijnende omstandigheden in noodopvanglocaties voor minderjarige asielzoekers. Nu zetten we een stap verder door regionaal op diverse locaties, ook in de provincie Utrecht, te bekijken wat daar specifiek aan de hand is. Als een minderjarige zonder ouders in Nederland arriveert, is de Nederlandse staat ‘de ouder’, en verantwoordelijk om het kind veilig te houden. Maar doen we wel de noodzakelijke moeite om kinderen een veilig thuis te bieden?
Het onderzoek leidt tot publicaties in provinciale en landelijke media.
Makers: Sanne Terlingen, Irene Hollebrandse, Aylin Ocalan, Emma van den Hof
Mediapartners: Algemeen Dagblad (Utrechts Nieuwsblad), De Gelderlander, VPRO Argos
Toegewezen bedrag: 10.000 euro
2023-2-012 Verbinding in wijken/buurten: buurtcorrespondenten gezocht!
Buurten in de gemeenten Bunnik en Zeist zijn niet zo hecht meer als vroeger en onderlinge sociale contacten komen niet vanzelfsprekend tot stand. Wij (Slotstad RTV) willen inwoners uit de buurten een actievere rol geven in de lokale journalistiek om inspiratie en oplossingen te vinden om de woon- en leefomgeving beter te maken. Dit doen we door samen te werken met buurtcorrespondenten. Zij zijn is het gezicht/de stem/de barometer, (nieuws)aanjager van de buurt en brengen de verhalen die in de buurt spelen over het voetlicht. Deze buurtcorrespondenten worden begeleid door een ervaren journalist, die ook zorgdraagt voor scholing. Wij koppelen de bestaande informatievoorzieningen zoals websites, nieuwsbrieven, podcasts etc. in de buurten aan Slotstad RTV.
Makers: Henk Kwant, Irmgard Kuster
Mediapartners: Slotstad RTV, buurtplatforms, streekomroeppartners De Bilt en Utrechtse Heuvelrug en Krommerijnstreek
Toegewezen bedrag: 8400 euro
2023-2-015 Masterclasses Journalistiek in Amersfoort
De Stadsbron organiseert een reeks masterclasses die verschillende aspecten van (onderzoeks)journalistiek belichten. De masterclasses richten zich op burgerjournalisten en de jongere generatie professionals, maar staan ook open voor andere journalisten. Deelnemers maken kennis met nieuwe onderzoeksmethodes en met alternatieve publicatievormen. Ook vindt er verdieping plaats van vaardigheden als schrijfvaardigheid, interviewtechniek en archiefonderzoek. Als proeve van bekwaamheid produceren deelnemers één of meer artikelen waarin zij de opgedane vaardigheden gebruiken.
Makers: Harmen Zijp en Bernard Vixseboxse
Mediapartners: De Stadsbron en Nieuwsplein 33
Toegewezen bedrag: 10.000 euro
2023-2-016 Verborgen Stad: restruimtes onthuld in een fotojournalistieke reis
Tussen de gebouwen in de ontwikkelde stad, het aangelegde groen in de plantsoenen en het aangebrachte asfalt van de infrastructuur rest er nog iets: restruimte. Ruimte die is overgebleven in een stedelijke omgeving die van bovenaf gepland is. Ruimte die geen functie lijkt te hebben.
Via een fotojournalistieke zoektocht gaan we de restruimte vinden. Door de ogen van verschillende fotografen en journalistieke aanvullingen willen we in de DUIC restruimte uit de schaduw halen, de potentie laten zien en de discussie aanwakkeren over hoe restruimte gebruikt kan worden.
Maker: Robert Oosterbroek
Mediapartners: DUIC
Toegewezen bedrag: 4.932 euro
2023-2-017 De bal aan het rollen brengen; emancipatie van het vrouwenvoetbal
Dit seizoen doet FC Utrecht ook weer mee op het allerhoogste niveau van het vrouwenvoetbal. De eerste wedstrijd trok duizenden supporters – veelal jonge meiden. FC Utrecht heeft een sterke verankering in heel de provincie Utrecht. Wij willen met onze publicatiereeks de maatschappelijke waarde van het vrouwenvoetbal laten zien. Op topniveau bij FC Utrecht en in de breedte in de Utrechtse sportsamenleving. Door middel van constructieve journalistiek met een betrokken en positieve houding.
Makers: Martijn Kramer en Robert Oosterbroek
Mediapartner: DUIC
Toegewezen bedrag: 7.678 euro
2023-2-018 Live-journalistiek bij project Armoede in de Vallei (aanvullende aanvraag)
In de vorige ronde kreeg Bureau Spotlight subsidie voor een serie naar het bestaan van kinderarmoede in verschillende gemeenten in de provincies Utrecht en Gelderland. Daarbij hoort een theater/debatversie op het podium, oftewel ‘live-journalistiek’. Bij het uitwerken van deze vorm werd duidelijk dat het toegewezen bedrag te klein was om een uitvoering op de planken te zetten. Bureau Spotlight deed daarom een aanvullende aanvraag en organiseert op 30 november journalistiek theater in Veenendaal (zie voor het resultaat op de pagina ‘Producties‘).
Maker: Irene Hollebrandse/Bureau Spotlight
Mediapartner: Theater Spectrum Veenendaal
Toegewezen bedrag: 8.600 euro
Toegewezen bedragen in de eerste ronde (maart 2023)
In ronde 1 werden 11 van de 30 aanvragen gehonoreerd voor een totaalbedrag van 142.580 euro.
2023-1-003 Achter het besluit
De toekomst van de bibliotheek, de rol van het dorpshuis en de voetbalclub. De manier waarop er met afval wordt omgegaan in de gemeente, de beschikbaarheid van woningen of ouderenzorg. Al deze zaken beginnen met een regel op de gemeentelijke besluitenlijst. De serie ‘Achter het besluit’ informeert en betrekt met verdiepende reportages inwoners in een vroeg stadium bij de diversiteit aan onderwerpen binnen de gemeente Vijfheerenlanden. Het project wil een voorbeeld zijn van hoe lokale journalistiek over het publieke domein structureel versterkt kan worden met aansprekende verhalen over normale, informatieve, lokale onderwerpen. Je zou kunnen stellen dat het om retrojournalistiek gaat. Terug naar een tijd waarin journalisten nog bovenop het lokale nieuws zaten en daarin ook een meer constructieve rol voor zichzelf zagen weggelegd. De resultaten worden maandelijks op de kanalen van streekzender SRC (Buren, Culemborg, Vijfheerenlanden en West Betuwe) gepubliceerd: televisie, website, radio en sociale media. Het bestaat uit een hoofdreportage en afgeleiden daarvan in kortere clips en tekstverhalen.
Aanvrager: Nico Middag | SRC Streekomroep Vijfheerenlanden
Toegewezen bedrag: € 17.200
2023-1-005 Onderzoek naar opzet van de multi-lokale omroep Lekstroom
De regio Lekstroom is een zogenaamde ‘witte vlek’, een gebied waar weinig tot geen lokale omroepen actief zijn. Sinds het verdwijnen van RTV9 in 2017 is alleen in de gemeente Houten een publieke lokale omroep actief. De initiatiefgroep Omroep Lekstroom is van plan om ook in alle gemeenten van de regio Lekstroom gedegen publieke lokale journalistiek terug te brengen en te verbeteren.
Er doet zich in dit gebied echter ook een spanningsveld voor. Lekstroom is een regio met veel diversiteit. Inwoners in Houten hebben weinig met IJsselstein, net zoals inwoners van Nieuwegein dat met Lopik hebben. Als reactie hierop is het concept de multi-lokale omroep ontstaan. In dit concept staan samenwerking en lokale verankering centraal. Er wordt gewerkt volgens het editie-model, waarin als streek wordt opgetrokken waar kan en lokale content wordt gemaakt daar waar nodig. Elke gemeente heeft een eigen programma beleidsbepalend orgaan met een eigen opdracht. In dit systeem werken gemeenten op vrijwillige basis samen. Er wordt een samenwerking aangegaan voor een periode van vijf jaar, waarna geëvalueerd wordt en de samenwerkende partijen beslissen of zij de samenwerking doorzetten of zelfstandig verder gaan. In de komende periode onderzoeken wij of en op welke manier het concept van de multi-lokale omroep succesvol kan worden geïmplementeerd in de regio Lekstroom.
De werkwijze, bevindingen en resultaten worden in september van 2023 gepresenteerd en gepubliceerd op een apart platform op de website van Omroep Lekstroom. Zowel tekstueel als audiovisueel ontstaat een zo compleet mogelijk beeld van de praktijk. Naast het beschrijven van het proces gaan de onderzoekers in gesprek met inwoners, lokale politici, vrijwilligers en andere lokale media-aanbieders om zo de betrokkenheid en het lokale sentiment te kunnen weergeven. Hopelijk ontstaat een blauwdruk waar ook andere lokale media hun voordeel mee kunnen doen.
Aanvrager: Jos Mittelmeijer | Omroep Lekstroom, een initiatief van Omroep Houten en de initiatiefgroep Omroep Nieuwegein.
Toegewezen bedrag: € 34.900
2023-1-008 De grens ligt bij Amelisweerd
De journalistieke vraag is: waarom wordt de verbreding van de A27 door iedere minister opnieuw op de agenda gezet, terwijl de verbreding volgens veel anderen helemaal niet nodig is?
Al tientallen jaren staat het plan voor de verbreding van de A27 op de politieke agenda. En al even lang wordt er fel tegen geprotesteerd. Volgens voorstanders zorgt het voor tijdwinst op een belangrijke snelweg. Maar tegenstanders wijzen op de kostbare natuur die ervoor moet wijken. Wat is belangrijker? Natuur? Goede infrastructuur?
Deze productie onderzoekt welke argumenten er zijn te vinden in overheidsstukken die op dit moment nog niet openbaar zijn. Via een beroep op de WOO worden de achterliggende documenten op bij Rijkswaterstaat en het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat opgevraagd. Met het doel te onderzoeken, bloot te leggen en te informeren en bovendien baan te geven aan alle partijen die duidelijkheid kunnen scheppen rond dit gevoelige dossier. Enerzijds de politieke werkelijkheid versus de kwetsbare natuur.
Het onderzoek zal leiden tot een 6-delige serie voor RTV Utrecht. Van de serie maken we ook een film die in Utrecht in een bioscoop en/ of op een festival kan worden vertoond. Naast de serie werken we ook samen met de sociale media–redactie van RTV Utrecht zodat er gedurende het maakproces ook nieuwsitems en clips kunnen worden geplaatst via de kanalen van RTV Utrecht.
Aanvrager: Kick Stokvis
Het bestuur heeft besloten een deel van de aanvraag toe te wijzen om de aanvrager in staat te stellen een (voor)onderzoek te doen om desgewenst in de volgende ronde een nieuwe aanvraag te doen om de producties te realiseren.
Toegewezen bedrag: € 4.800
2023-1-013 Wat? Patat! Een podcast voor en door Nieuwegeinse jongeren
Het afgelopen jaar is in Nieuwegein een pilot podcast voor en door jongeren van start gegaan. Dit initiatief is ontstaan vanuit de behoefte om jongeren in Nieuwegein een podium en een stem te geven. Tijdens het pilotseizoen hebben de jongeren ons meerdere malen positief verrast. Naast grappige items, kwamen er ook interessante journalistieke vraagstukken op tafel.
Op audiovisueel gebied is er op dit moment geen platform waarop jongeren verhalen zouden kunnen maken. De podcast voorziet hierin. Wel loopt er op dit moment een initiatief om een nieuwe lokale publieke omroep op te starten. Een grote uitdaging bij veel lokale omroepen is de aanwas van jongeren. Het zou mooi zijn om met deze podcast een enthousiaste groep makers te creëren die na deze podcast een volgende stap zouden kunnen zetten bij een Nieuwegeinse omroep.
Maandelijks komt er een podcastaflevering online op Spotify en Apple Music. Daarnaast wordt er ook regelmatig videocontent gemaakt op verschillende social media platforms.
Het project is een initiatief van bibliotheek De tweede verdieping, Sport ID, Movactor jongerenwerk en Stadstheater De KOM. De uitvoering van het project wordt verzorgd door rapper Freez (Denniz Wittebol) en podcastmaker Bas Heijkamp. De subsidie maakt het ons mogelijk de redactievergaderingen te begeleiden en daardoor een mooie podcastserie door de jongeren te laten maken. .
Aanvrager: Bas Heijkamp
Toegewezen bedrag: € 2.000
2023-1-016 Radio Dakhaas
Radio Dakhaas is een verhalende podcastserie met bijzondere, verrassende en persoonlijke verhalen van Utrechters, die raken aan universele en maatschappelijke thema’s zoals de wooncrisis, eenzaamheid en ongelijkheid. Elk verhaal wordt verteld tegen de achtergrond van Utrecht. Radio Dakhaas geeft een podium aan verhalen die in de bestaande Utrechtse media veel minder ruimte krijgen, omdat er te weinig tijd en geld is voor het maken van achtergrondverhalen die vragen om langere research en aandacht. Op dit moment is er in Utrecht geen vaste plek voor narratieve journalistiek. Deze plek wil Radio Dakhaas creëren.
De podcast verschijnt tien keer per jaar en heeft een lengte van ongeveer 30-40 minuten. Hou je van IDFA-documentaires, DOCS, This American Life en Metropolis? Dan luister je ook graag naar Radio Dakhaas.
Radio Dakhaas richt zich op een uiteenlopende doelgroep. Van jonge, hippe stedelingen met een volle agenda – tot aan pensionado’s die houden van historie over eigen stad, zich inzetten voor buurtwerk of een sociale instelling. Mediapartner is De Dakhaas: een onafhankelijk magazine over Utrecht.
Aanvrager: Babette Rijkhoff
Het bestuur heeft besloten een deel van de aanvraag toe te wijzen om de aanvrager in staat te stellen een (voor)onderzoek te doen om desgewenst in de volgende ronde een nieuwe aanvraag te doen om de producties te realiseren.
Toegewezen bedrag: € 5.000
2023-1-017 Longread Ongezien, ongehoord, ongezond – Luisteren naar Nieuwegein
Een groeiend aantal mensen in Nederland voelt zich niet gezien, niet gehoord. De ontwikkelingen in de huidige – digitale – samenleving gaan te snel en zijn te complex. Armoede, laaggeletterdheid, eenzaamheid en gezondheidsproblemen gaan hand in hand. Met name in krimpgebieden en voormalige groeikernen zoals Nieuwegein is er stapeling van problemen. In Nieuwegein staan inmiddels veel seinen op rood. Zo kampt meer dan de helft van de inwoners met overgewicht, mannen leven er korter dan in andere gemeenten en ook over alcoholgebruik en eenzaamheid bestaan grote zorgen.
Er zijn tal van onderzoeken met alarmerende cijfers, maar wat zijn de verhalen achter deze cijfers? Over wie hebben we het? Daarvoor moeten we de wijk in, vertrouwen winnen én ons oor te luister leggen bij bewoners. In deze multimediale longread gaan we luisteren naar Nieuwegein. En door aandachtig te luisteren krijgen we zicht op wat ons in het grotere verhaal ontglipt.
Het onderzoek begint in juni. Vanaf die tijd gaan de makers investeren in het opbouwen van contacten in Nieuwegein. Na de zomer wordt twee maanden lang, twee dagen per week een pop-upredactie gevormd die, mogelijk vanuit buurthuis of bibliotheek, aan de slag gaat met de productie van de longread.
De longread zal eind 2023 worden gepubliceerd op de website van het AD en in de krant.
Aanvragers: Wiebe de Jong en Jessica Maas
Toegewezen bedrag: € 16.560
2023-1-018 Arm zijn in rijke gemeentes van de Stichtse Lustwaranda
In dit journalistieke project voor radio, tv, social media en websites onderzoeken is de vraag hoe het fenomeen armoede zich in drie rijke kleine en middelgrote gemeenten als Zeist, Bunnik, De Bilt en Gemeente de Utrechtse Heuvelrug manifesteert en wat het verhaal is van uit elke gemeente.
De verwachting is dat ‘arm zijn’ zich in een rijke, welvarende kleine en middelgrote gemeenten anders openbaart dan in een grootstedelijke context. De Bilt, Zeist en gemeente de Utrechtse Heuvelrug en behoren tot de top 10 van rijkste gemeenten van de provincie Utrecht. Hier wonen grotendeels bevoorrechte mensen, maar we kunnen niet ontkennen dat er ook sprake is van armoede en dat in deze gemeenten de kloof tussen rijk en arm groot is
De journalistieke bevindingen worden verwerkt in documentaires, podcasts en artikelen, waarin de verhalen van ervaringsdeskundigen (gezinnen en personen) centraal staan.
Publicatie gebeurt vanaf medio december 2023. Dan organiseren de makers de première en het symposium Armoede in rijke gemeenten van de Stichtse Lustwarande in Zeist. Eind december 2023 : distributie via de lokale omroepen Regio TV De Bilt, Regio 90 en Slotstad RTV, op radio, tv en internet. Januari 2024: 6 uitzendingen RTV Utrecht
Aanvrager: Jan Smulders
Toegewezen bedrag: € 20.000
2023-1-021 In de uitverkoop: De Utrechtse Heuvelrug
In de wereld van chalets, bungalows en blokhutten is een grote verschuiving gaande. Op bestaande parken en campings schieten nieuwe huisjes als paddenstoelen uit de grond. Stacaravans en campingplekken ruimen daar het veld voor luxe vakantiewoningen. Tegelijkertijd komen er nieuwe parken bij, en zijn bestaande parken in handen van grote investeerders. Ook op de Utrechtse Heuvelrug is deze trend goed zichtbaar.
Voortbouwend op onderzoek van landelijke media, beoogt dit onderzoek te laten zien hoe de recreatieparken op de Utrechtse Heuvelrug zich de afgelopen twintig jaar hebben ontwikkeld, en wie daarachter zitten. Het brengt oude en nieuwe eigenaren – letterlijk – in kaart en onderzoekt aan de hand van deze informatie en bestemmingsplannen de ontwikkeling van de afgelopen twintig jaar. Het doel is om te komen tot een interactieve kaart van recreatie in dit grote natuurgebied.
Het project bestaat uit twee fasen: een breed datajournalistiek onderzoek in samenwerking met het Kadaster, en een verdiepingsslag in samenwerking met lokale en/of regionale media. De productie van de eerste fase is een interactieve kaart. In de tweede fase is het de bedoeling om lokale en regionale media te voorzien van op hen toegespitste verhalen om het beeld dat de data scheppen te illustreren.
Aanvrager: Mirjam van der Puijl
Toegewezen bedrag: € 10.000
2023-1-025 Armoede in de Vallei
De inflatie en de energiecrisis stuwen het aantal huishoudens met problematische schulden omhoog. Ruim een half miljoen gezinnen, echtparen en alleenstaanden staan langdurig en serieus rood. Het Centraal Planbureau schatte in augustus dat het aantal arme personen in Nederland toeneemt van 1,1 naar bijna 1,3 miljoen. Volgens nieuw onderzoek van het Centraal Planbureau (CPB) groeit 9,5 procent van de kinderen in Nederland in 2023 op in armoede.
Om te controleren en te vergelijken wat de gemeenten doen aan (kinder)armoede start Bureau Spotlight een nieuw onderzoeksdossier: Armoede in de Vallei. Kinderen die zonder eten naar school gaan zou in een land als Nederland toch niet moeten kunnen? Bureau Spotlight wil dit regionaal onderzoeken. Niemand wil natuurlijk arm zijn, maar als het dan gebeurt; in welke gemeente ben je het beste af? Spotlight vergelijkt verschillende regelingen van de gemeenten en gaat in gesprek met voedselbanken, welzijnsorganisaties, scholen en gezinnen. Wat zien zij op het gebied van kinderarmoede en biedt de gemeente voldoende steun? Wat doen gemeenten in de Vallei om de levenskwaliteit van kinderen in kansarme gezinnen te verbeteren de verschillende gemeenten? Het is een onderzoek naar verschillende gemeente in de Vallei: Ede, Wageningen, Rhenen, Veenendaal en Renswoude. Waarvan de laatste drie vallen onder de provincie Utrecht.
Vanwege samenwerking met BDU zullen de artikelen geplaatst worden in de Rijnpost en andere kranten van de uitgever. Daarnaast worden alle artikelen ook gepubliceerd op website van Bureau Spotlight. Alle producties zijn gratis toegankelijk. Gedurende het onderzoek volgen drie artikelen. In het najaar van 2023 organiseert Spotlight een debatavond c.q. live journalism-avond.
Aanvrager: Irene Hollebrandse | Bureau Spotlight
Toegewezen bedrag: € 17.000
2023-1-027 Het spoor begrenst – Het spoor verbindt
Via het spoor kom je op plekken. Langs het nieuwste station van Utrecht, Vaartsche Rijn, naar de andere kant van het kanaal, Leidsche Rijn. Maar het spoor in de stad is vooral een enorme barrière. Een barrière tussen wijken en mensen, tussen huizen met tuinen en sociale huurflats, tussen oud en nieuw, met in het midden een gigantische scheiding, plekken waar weinig mensen verblijven en donkere onderdoorgangen. En dat spoor neemt gigantisch veel ruimte in beslag, iets waar we een enorm tekort aan hebben. De plannen om te bouwen nabij het spoor stapelen zich op. Hoe moet het spoor gaan verbinden en minder gaan begrenzen? Een journalistieke reis over het spoor.
Publiceren gaat via verschillende sporen, maar alle publicaties komen samen op een digitale interactieve (spoor)kaart van Utrecht. Bezoekers van de interactieve (spoor)kaart kunnen op verschillende plekken waarover verhalen zijn gemaakt, ‘uitstappen’ en zodoende de losse publicaties bekijken/beluisteren.
Aanvrager: Robert Oosterbroek | DUIC
Toegewezen bedrag: € 7.920
2023-1-029 Raadsels rond roofkunst: de vele gezichten van schilderij MNR511
In een zaaltje op de tweede verdieping van museum Louvre in Parijs hangt een schilderij met registratiecode MNR511. Deze code is gegeven door het Museés Nationaux Récupération (MNR), een organisatie die zich bezighoudt met roofkunst. Het schilderij is in 1782 gemaakt door de Nederlandse schilder Johannes Huibert Prins (1757 – 1806). ‘L’Oude Gracht à Utrecht’, vertelt het plaatje op de lijst. Dit stadsgezicht blijkt een werk met een mysterieuze achtergrond. Voor wie in het verhaal van MNR511 duikt, ontvouwt zich een reeks raadsels.
Waarom hangt het schilderij in het Louvre in de zaal die is ingericht voor kunst die ‘wacht’ op terugkeer naar de rechtmatige eigenaar? Wie is die rechtmatige eigenaar dan? En waarom had die het schilderij in zijn of haar bezit? En dan is er nog een raadsel naar de oppervlakte gekomen. Er zijn sterke twijfels gerezen over het tafereel op het schilderij. Zien we wel daadwerkelijk de Oudegracht in Utrecht, of is het ergens anders in de stad? Het levensverhaal van kunstschilder Johannes Huibert Prins kan ons helpen bij het beantwoorden van die vraag. Zowel het verhaal achter de schilder en het schilderij, als het verhaal van de oorspronkelijke eigenaar, is onbekend. Er zijn gaten in de bronnen en gaten in de geschiedenis die vragen oproepen. Vragen die beantwoord moeten worden.
Publicatie: podcast en geschreven producties, samenwerking tussen DUIC en Hub Utrecht.
Aanvrager: Robert Oosterbroek | DUIC
Toegewezen bedrag: € 7.200